„Kowala Pamięta- 1981-2013”

13 grudnia 2013 r. Polacy będą obchodzić 32 rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. O godzinie 10.30 na krzyżówkach w Kowali odbędzie się manifestacja mająca na celu przypomnienie tamtych chwil. To część akcji „Kowala Pamięta- 1981-2013”. W ramach swoistej lekcji historii zostanie także zorganizowana wystawa upamiętniająca realia stanu wojennego i przypominająca ideały, o które Polacy walczyli z poświęceniem życia i zdrowia. Na zapoznanie się z dokumentami tamtych chwil zapraszamy do budynku Urzędu Gminy.

Podczas manifestacji możemy zostać zatrzymani i wylegitymowani przez ZOMO, usłyszeć tekst ogłoszenia stanu wojennego na podstawie dekretu Rady Państwa wygłoszonego o godzinie 6 rano przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego, zaprzyjaźnić się ze strajkującymi robotnikami, ogrzać się przy koksowniku, zjeść wojskową grochówkę, posłuchać i pośpiewać patriotyczne pieśni, przypomnieć sobie czas godziny policyjnej, przepustek, ograniczonego dostępu do prasy i telewizji, "rozmów kontrolowanych" i niedzieli bez Teleranka.

Co stan wojenny oznaczał dla przeciętnego Polaka?

W dniu ogłoszenia stanu wojennego,  z samego rana na ulice wyjechały czołgi. Pojawiły się także wojskowe patrole. Wydrukowane w Związku Sowieckim obwieszczenie informowało o wielu ograniczeniach między innymi zakazie strajków i zgromadzeń. Wprowadzono także godzinę policyjną. Między 22.00 a 6.00 obywatele nie mogli opuszczać domu chyba, że posiadali specjalne przepustki. Represje i kontrola obywateli.

W czasie stanu wojennego internowano działaczy „Solidarności”, opozycjonistów oraz przedstawicieli ekipy Gierka. Tych ostatnich zamykano, aby nadać ośrodkom internowania pozory legalnie i sprawiedliwie działających instytucji. Już pierwszego dnia stanu wojennego internowano blisko 3,5 tysiąca osób. Ich liczba, do momentu jego zniesienia, wzrosła do 10 000. Według danych IPN podczas stanu wojennego zabito 56 osób. Zginęły w większości od kul, podczas manifestacji i protestów przeciwko decyzjom władzy. Gen. Jaruzelski w swojej książce "starsi o 30 lat" pisze jednak, że zginęło tylko 16 osób, w tym jeden policjant.

Stan wojenny został zniesiony 22 lipca 1983 roku.

Akcję „Kowala Pamięta- 1981-2013” została zorganizowana we współpracy Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Gminy Kowala, Urzędu Gminy oraz Stowarzyszenia Rozwoju Społecznego „Magis”.