Uzależnienia od alkoholu
Alkoholizm
ALKOHOLIZM - Zespół uzależnienia od alkoholu - jest chorobą polegającą na niekontrolowanym piciu, mimo szkód jakie ponosi osoba pijąca. Jest chorobą nieuleczalną, jeżeli chodzi o powrót do picia kontrolowanego, postępującą, odrębną, obejmującą całość funkcjonowania człowieka chorego /sfery: biologiczną, psychiczną, społeczną i duchową/ oraz, w większości przypadków, podstawową.
ALKHOLIZM jest CHOROBĄ, w której funkcjonują specyficzne mechanizmy psychologiczne:
- Mechanizm nałogowego regulowania uczuć – stany emocjonalne- przyjemne i przykre, niezależnie od ich rzeczywistych źródeł, są doświadczane przez osobę uzależnioną jako pragnienie alkoholu.
- Mechanizm iluzji i zaprzeczeń – psychologiczne mechanizmy obronne tak zniekształcają rzeczywistość wewnętrzną i zewnętrzną, że osoba uzależniona nie dopuszcza do siebie informacji o szkodach spowodowanych piciem i swojej chorobie.
- Mechanizm rozpraszania i rozdwajania JA – dwie kategorie informacji, które otrzymuje na swój temat osoba uzależniona /słabość i nikczemność – moc, siła – pod wpływem alkoholu/ prowadzą do stopniowego „rozbicia „ struktury JA.
OBJAWY ZESPOŁU UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU
- Silna, natrętna potrzeba spożywania alkoholu/”głód alkoholowy”/
- Upośledzona zdolność kontrolowania picia alkoholu
- Fizjologiczne objawy stanu odstawienia alkoholu; użycie kolejnej dawki („klin”) zmniejsza lub likwiduje /na pewien czas/ objawy abstynencyjne
- Zmiany tolerancji na alkohol – potrzebne są coraz większe dawki w celu wywołania skutków powodowanych poprzednio przez dawki mniejsze
- Narastające zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności i zainteresowań
- Przyjmowanie alkoholu, mimo wyraźnych dowodów jawnie szkodliwych następstw
LECZENIE CHOROBY ALKOHOLOWEJ
Cel leczenia: osiągnięcie przez osobę uzależnioną satysfakcjonującego życia, na własną odpowiedzialność, w trwałej abstynencji, z umiejętnością korzystania z oparcia na zewnątrz i w oparciu o siebie.
Etapy leczenia:
1 etap: Identyfikacja z problemem alkoholowym.
Cel: motywacja do leczenia
Pomocne działania: stanowczość, interwencja, stworzenie kryzysu
Pomocne instytucje: placówki lecznictwa odwykowego, Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Punkty Konsultacyjno – Informacyjne,
2 etap: Intensywne leczenie.
Cel: identyfikacja z chorobą alkoholową
Pomocne działania: udział w profesjonalnym programie leczenia odwykowego w placówce odwykowej, udział w mitingach AA
3 etap: Budowanie życia w trzeźwości.
Cel: utrzymanie trzeźwości, rozwój osobisty
Pomocne działania: udział w zajęciach pomagających w zapobieganiu nawrotom picia i w rozwoju osobistym.
GDZIE SZUKAĆ POMOCY:
- Ośrodki Leczenia Odwykowego /oddziały szpitalne i poradnie odwykowe/
- ruch samopomocowy Anonimowi Alkoholicy
- Kluby Abstynenta
- Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
ZOBOWIĄZANIE DO LECZENIA ODWYKOWEGO
Podstawą prawną zobowiązania do leczenia są artykuły od 24 do 36 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
- Procedurę zobowiązania do leczenia wdraża się wobec niektórych osób uzależnionych od alkoholu (osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację nieletnich, systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny).
- O zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego orzeka sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy, w postępowaniu nieprocesowym.
- Sąd wszczyna postępowanie na wniosek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych lub prokuratora. Do wniosku dołącza się zebraną dokumentację wraz z opinią biegłego, jeżeli badanie biegłego zostało przeprowadzone.
- Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych działają przy każdym Urzędzie Gminy.
WSPÓŁUZALEŻNIENIE
Jest dysfunkcją /nie chorobą, tak jak alkoholizm/ czyli szkodliwą formą adaptacji/przystosowania / do niefunkcjonalnego systemu rodzinnego.
Cechy:
- system jest chronicznie niefunkcjonalny,
- przystosowanie sprzyja utrwalaniu niefunkcjonalności i podtrzymuje picie.
Osoba współuzależniona cechuje się kilkoma z następujących właściwości:
- Chaos i zamęt uczuciowy
- Huśtawki emocjonalne
- Zagubienie i niepełność w pejzażu emocjonalnym
- Zaprzeczanie oczywistym faktom problemu alkoholowego
- Łagodzenie skutków picia partnera tzw.” parasol ochronny”
- Ukrywanie przed otoczeniem incydentów alkoholowych
- Nadmierna zależność emocjonalna od alkoholika
- Uporczywa koncentracja myśli i działań zorientowanych na alkoholika i jego picie, kosztem siebie i rodziny
- Szukanie „obiektywnych powodów picia i usprawiedliwianie alkoholika
- Unikanie sytuacji konfliktowych
- Niepodejmowanie w rodzinie jawnych rozmów o faktach związanych z piciem, mimo, że wyznaczają one życie rodzinne
- Kłopoty z odpowiedzialnością: nadmierne podejmowanie odpowiedzialności lub całkowite uchylanie się od niej
- Nieumiejętność bronienia swoich praw i zdrowych interesów dzieci
- Pustka duchowa zakrywana nerwową koncentracją na szczegółach życia codziennego
- Nieświadome wspomaganie alkoholika przez odbarczanie go z odpowiedzialności za skutki jego picia
WSPÓŁUZALEŻNIENIE jest ceną, którą płacą bliscy alkoholika za życie w sytuacji uporczywego stresu.
TERAPIA WSPÓŁUZALEŻNIENIA
PROFESJONALNA TERAPIA W OŚRODKACH LECZENIA ODWYKOWEGO I PORADNIACH
Cel leczenia: osiągnięcie satysfakcjonującego życia i własny rozwój.
Osoby współuzależnione w trakcie terapii rozpoznają sytuację we własnej rodzinie /”tu jest alkoholizm”/, szacują koszty jakie ponosi rodzina i dzieci w związku z problemem alkoholowym, rozpoznają przejawy systemu iluzji i zaprzeczeń u osoby uzależnionej i u siebie, uczą się zachowań pomagających skutecznie radzić sobie z sytuacją w rodzinie alkoholowej, uczą się zachowań wspierających emocjonalne uwolnienie się ze związku z alkoholikiem.
INNE FORMY POMOCY
- RUCH SAMOPOMOCOWY AL-ANON - Grupy Rodzinne
- KLUBY ABSTYNENTA
- DDA – Dorosłe Dzieci Alkoholików
- GRUPY ALATEEN – Grupy dla Młodzieży
- ALATOT – Małe Dzieci Alkoholików
DLACZEGO POTRZEBNE JEST STANOWCZE I KONSEKWENTNE POSTĘPOWANIE WOBEC ALKOHOLIKA?
Co to jest „zachowanie stanowcze” i „zachowanie konsekwentne”?
- Zachowanie stanowcze: zachowanie pewne siebie, bez lęku, jasne, wprost. Jest to krótki, jasny komunikat bez tłumaczenia się. Nie zachęca do dyskusji i jest oparte o osobistą decyzję.
- Zachowanie konsekwentne: zachowanie zgodne z uprzednio przyjętymi zasadami, założeniami czy umowami /np. wykonanie tego, o czym wcześniej uprzedzałeś, postępowanie zgodne z zasadą, że zawarte umowy obowiązują obie strony/.
CO ROBIĆ I CZEGO NIE ROBIĆ, ABY WOBEC ALKOHOLIKA ZACHOWAĆ SIĘ STANOWCZO I KONSEKWENTNIE
- Nie groź, nie będąc w stanie tego wykonać
- Jeżeli grozisz – wykonaj
- Nie bądź „zbawcą” alkoholika, pomagaj mądrze w oparciu o wiedzę o chorobie
- Nie ulegaj manipulacji /nie wchodź w „ grę”/
- Przedstawiaj rzeczywistość dotyczącą alkoholika w sposób możliwy do przyjęcia przez niego: mów o faktach – zachowaniach mających związek z nadużywaniem przez niego alkoholu oraz o wydarzeniach, które spowodował
- Informuj, a nie oceniaj
Co alkoholik uzyskuje drogą manipulacji?
- nie przysługujące mu wsparcie finansowe,
- litość, współczucie, możliwość użalania się nad sobą/mimo, że krzywdę robi sam sobie/,
- potwierdzenie: „to ja mam rację, a otoczenie jest winne”,
- unika odpowiedzialności,
- unika zobaczenia rzeczywistości /że ponosi szkody, których jest sprawcą/.
Dzięki temu ma KOMFORT PICIA
CO MOŻNA ZYSKAĆ ZACHOWUJĄC SIĘ STANOWCZO I KONSEKWENTNIE WOBEC ALKOHOLIKA?
Co ty możesz zyskać?
- Zmniejsza się groźba agresji, a równocześnie maleje odczuwalny przez Ciebie lęk,
- Zyskujesz szacunek dla siebie,
- Wzrasta Twoje zadowolenie z siebie / „nie dałam się wykorzystać”, „poradziłam sobie”, „nie wpadłam w panikę”, „pomagam skuteczniej”/.
Co wówczas może zyskać alkoholik?
Nie mogąc kontynuować „gry”, nie uzyskuje opieki, ponosząc odpowiedzialność za własne czyny, osiągnąć może kryzys zyskując szansę na zobaczenie bolesnej rzeczywistości i wzięcia „steru” we własne ręce
TRACI KOMFORT PICIA
P A M I Ę T A J !!!
Alkoholik musi mieć jakiegoś „ułatwiacza”, aby pić. Jest on mu potrzebny wyłącznie po to, aby ochraniać go przed konsekwencjami picia.
NIE BĄDŹ „ UŁATWIACZEM” DLA ALKOHOLIKA !!!!