Zakup Kontrolowany

Koordynator Programu Profilaktyki i Przeciwdziałania Alkoholizmowi wystąpił z wnioskiem do Centrum Rozwiązywania Problemów Społecznych w Warszawie o przeprowadzenie badania „Zakup kontrolowany” na terenie gminy Kowala. Badanie zakończono sprawozdaniem merytorycznym o treści:

Badanie typu „tajemniczy klient” jest techniką obserwacji niejawnej, w trakcie, której wykonawca wciela się w rolę potencjalnego klienta. Sposób ten pozwala na ocenę punktów sprzedażowych pod kątem dostępności alkoholu dla osób nieletnich. Punktem wyjścia do wdrożeń działań „Zakupu kontrolowanego” były badania przeprowadzone w 2003 roku w wyniku, których okazało się, że napoje alkoholowe są jedną z najbardziej powszechnych substancji psychoaktywnych wśród młodzieży w Polsce. Próby picia alkoholu ma za sobą ponad 90% gimnazjalistów, zaś większość nastolatków ocenia dostępność alkoholu, jako łatwą i przyznaje się do próby zakupu alkoholu. Odmową sprzedaży alkoholi ze względu na młody wiek kończy się zaledwie 10% zakupów.

Na terenie Gminy Kowala przeprowadzono program inwestycyjno-kontrolny „Zakup kontrolowany”. Działania wykonawca zrealizował w dniach 25-26 stycznia 2012r.

W działaniach uczestniczyła osoba „małoletnia” oraz trener specjalista.

Liczba sklepów zgłoszona do badania to 37. Liczba sklepów, w których przeprowadzono badania to 33. Trzy punkty były zamknięte. W jednym przypadku pod podanym adresem znajdowała się dyskoteka czynna dopiero od godziny 22.

W 19 punktach spożywczych i gastronomicznych sprzedano alkohol osobie, która
w danym roku ukończyła 18-sty rok życia, dlatego w świetle prawa, jako pełnoletni nie łamie prawa, jednak jej wygląd i zachowanie budzi uzasadnione wątpliwości, jeżeli chodzi o wiek. W trzech przypadkach sprzedawca zapytał o dowód tożsamości, ale pomimo braku okazania go sprzedał alkohol. W pozostałych przypadkach sprzedaży pytanie o dowód nie padło.

Kolejnym etapem zakupu kontrolowanego było przeprowadzenie terenowego szkolenia dla sprzedawców napojów alkoholowych „Praktyczne porady”. W ramach szkolenia poinformowano nt. kar wynikających z obowiązujących przepisów oraz udzielono porad dotyczących asertywnej sprzedaży alkoholu. Dodatkowo sprzedawcy otrzymali materiały szkoleniowe „Praktyczne porady”, aby mogli na bieżąco uzupełniać swoją wiedzę i pozbyć się wątpliwości, jak stosować obecne prawo. otrzymali również Certyfikaty Ukończenia Szkolenia, co potwierdza, że zostali zapoznani z tematyką szkolenia. Dodatkowo w punkcie, w którym odmówiono sprzedaży sprzedawca otrzymał Certyfikat Rzetelnego Punktu Sprzedaży.

Ogółem w 2010r. 51 163 nieletnich (do 17r. życia) było podejrzanych o popełnienie czynów karalnych, w tym m.in. bójek, pobić, kradzieży, rozbojów, czynów z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, ale także najcięższych, jak zabójstwa i zgwałcenia.

Z policyjnych danych wynika, że wśród nieletnich sprawców czynów karalnych w 2010r. na 15 828,u niektórych wykonano badanie stanu trzeźwości, ponad 2 300 z nich było pod wpływem alkoholu, co stanowi prawie 15%. Statystycznie oznacza to, że 15 nieletnich sprawców na każde 100 przebadanych znajdowało się pod wpływem alkoholu.

Celem realizowanej od 2009 roku kampanii „Pozory mylą, dowód nie” jest zwrócenie uwagi sprzedawców i świadków sprzedaży w sklepach, że dorosły wygląd nie oznacza pełnoletniości upoważniającej do zakupu napojów alkoholowych.

Realizatorem Programu Profilaktyki i Przeciwdziałania Alkoholizmowi jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Koszt badania został poniesiony ze środków na opłatę zezwoleń na sprzedaż alkoholu i napojów alkoholowych (tzw. korkowe).