Program korekcyjno - edukacyjny DULUT

Leczenie sprawców jest częścią szerszego programu o nazwie Domestic Abuse Intervention Project of Duluth, który powstał na początku lat 80-tych w Minnesocie. Dużą wagę przywiązuje się w nim do skoordynowania różnych działań w społeczności wobec problemu przemocy. Przemoc jest definiowana jako przejaw męskiej władzy i kontroli nad kobietą. Jest nią nie tylko fizyczne znęcanie się, ale także groźby, izolowanie, upokarzanie.

Program ma charakter psychoedukacyjny. Na spotkaniach grupowych prowadzący przedstawia tematy związane z problemem zaufania, szacunku, wsparcia, partnerstwa i umiejętności negocjacji. Każdemu tematowi poświęcone jest kilka sesji. Na początku każdej sesji na dany temat terapeuta prezentuje na wideo zachowanie, które jest ilustracja przemocy. Następnie każdy z uczestników omawia swoje spostrzeżenia w odniesieniu do przedstawionego materiału na kasecie. Na kolejnych sesjach opisuje swoje własne kontrolujące zachowania, następnie wszyscy poszukują alternatywnych zachowań dla siebie.

1. Cele programu

Jednym z głównych założeń programu jest pomoc sprawcom w zaprzestaniu stosowania przemocy poprzez edukację mającą na celu:

uświadomienie sprawcy czym jest przemoc,
uzyskanie przez niego świadomości własnych zachowań przemocowych wobec bliskich,
rozpoznanie przez niego sygnałów ostrzegawczych zapowiadających zachowania przemocowe,
opracowanie „planu bezpieczeństwa” zapobiegającemu użyciu siły i przemocy,
nabycie nowych umiejętności służących rozwiązywaniu konfliktów, sporów w rodzinie bez użycia agresji,
naukę umiejętności partnerskiego układania stosunków w rodzinie, uczenie się korzystania z pomocy innych,
naukę umiejętności konstruktywnego wyrażania uczuć.

2. Zawartość programu

Zasadniczą część programu stanowi:

edukacja - przekazywanie wiedzy odbywa się w sposób aktywizujący uczestników, między innymi przez prowadzenie otwartej dyskusji oraz odwoływanie się do indywidualnych doświadczeń.
praca nad rozpoznawaniem i zmianą przekonań i postaw osobistych poprzez analizę sytuacji przedstawionych w programie oraz swoich własnych sytuacji życiowych
ćwiczenia nowych konstruktywnych form myślenia i reagowania w grupie.
/w tej części osoby prowadzące stosują także inne poza podręcznikowe metody/.

Podstawowe treści edukacyjne:

społeczno-kulturalne źródła i okoliczności towarzyszące przemocy domowej /mity, stereotypy/.
definicja przemocy, jej rodzaje, formy, dynamika, aspekty prawne przemocy.
problemy władzy i kontroli w relacjach międzyludzkich.
planowanie i rozwijanie samokontroli.
komunikacja interpersonalna.
promocja pozytywnych standardów wartości i zachowań między innymi: szacunku, odpowiedzialności, bezpieczeństwa, wsparcia emocjonalnego, szczerości, zaufania, dzielenia obowiązków, wspólnego decydowania, okazywanie uczuć, potrzeb, negocjacji i rozwiązywania konfliktów bez przemocy.
alkohol i patologia życia rodzinnego.
seksualność.
dzieci, przemoc i wychowanie.

3. Sposób realizacji:

Realizacja programu może odbywać się w systemie zamkniętym o stałej liczbie uczestników lub otwartym, gdzie w trakcie trwania programu dołączają nowi uczestnicy przechodząc po kolei wszystkie sesje.

Program prowadzony jest przez dwie osoby - kobietę i mężczyznę. Relacja pomiędzy osobami prowadzącymi staje się w ten sposób modelem komunikacji partnerskiej dla uczestników programu. Obecność kobiety i mężczyzny staje się dodatkowo czynnikiem konfrontującym, ważnym w procesie zmiany zachowania.

Podczas 2 sesji indywidualnych wprowadzających uczestnik zapoznaje zapoznany z celami i przebiegiem programu. Prowadzący zapoznaje się także z sytuacją rodzinną i prawną osoby zgłaszającej się, diagnozując sytuacje życiową oraz specyfikę stosowanej przemocy.

Zajęcia grupowe podzielone są na 8 bloków tematycznych, w których poddawana jest analizie jedna z form zachowań przemocowych oraz przedstawiane alternatywne dla niej formy zachowań bez przemocy.

Informacje pozyskane od uczestników są objęte zasadą poufności.

4. Monitoring zachowań i sytuacji rodzinnych

Monitoring co do zmian postaw przemocowych prowadzony jest w trakcie realizacji programu oraz przez 3 lata po jego zakończeniu /raz w roku/.

5. Warunki uczestnictwa:

Warunkiem przyjęcia do programu jest przyznanie się osoby do stosowania przemocy domowej

Do programu nie przyjmuje się:

chorych psychicznie;
osób z poważnymi zaburzeniami osobowości antyspołecznej oraz zaburzeniami osobowości pogranicznej;
nałogowych hazardzistów;
osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków, którzy nie przeszli podstawowego cyklu terapii.

Uczestnikami programu są:

osoby kierowane sądownie, skazani za przestępstwo z art.207 par.1 kodeksu karnego (lub inne przeciwko rodzinie, opiece, ze stwierdzeniem sprawstwa przemocy) korzystający z warunkowego zawieszenia wykonywania kary pozbawienia wolności);
osoby kierowane przez Policję, objęte procedurą Niebieskich Kart;
osoby kierowane przez pomoc społeczną, organizacje pozarządowe, Kościół, organizacje kościelne i inne instytucje;
osoby, samodzielnie zgłaszające chęć uczestnictwa w programie.

Osoby przed wejściem do programu podpisują kontrakt określający reguły uczestnictwa w programie zawierające:

formalne wymogi dotyczące systematycznej obecności w zajęciach;
obowiązek bezpiecznego i zgodnego z zasadami współżycia społecznego zachowania w trakcie uczestnictwa w zajęciach;
zobowiązanie do powstrzymania się od przemocowych zachowań i postaw w kontaktach z członkami rodziny i z innymi ludźmi;
wymóg uznania osobistej odpowiedzialności za fakty stosowania przemocy
w rodzinie.

Wobec osób skierowanych decyzją sądu uchylających się od uczestnictwa w zajęciach stosuje się powiadomienie Sądu o tym fakcie. Fakt dobrowolnego uczestnictwa w programie osób stosujących przemoc /skierowanych przez instytucje, organizacje, rodzinę lub samodzielne zgłoszenie/ pozostaje objęty tajemnicą.

W Radomiu nieco zmodyfikowany program jest realizowany przez Stowarzyszenie Masters z siedzibą przy ulicy Wolanowskiej 120.